Nationaal Park De Biesbosch is een uniek beschermd natuurgebied op de grens tussen Noord-Brabant en Zuid-Holland. Het zoetwatergetijdegebied herbergt een schat aan flora en fauna. Maar voor de bezoeker is ook vlak buiten het natuurgebied genoeg te zien, te doen en te beleven.
Het is misschien moeilijk voor te stellen, maar tot zo’n zeshonderd jaar geleden zag de Biesbosch er totaal anders uit dan tegenwoordig. Het was een agrarisch gebied met diverse dorpjes, dat door het leven ging als Groote of Hollandsche Waard. Deze polder ontstond door de aanleg van dijken in de dertiende eeuw. De Sint-Elisabethsvloed van 1421 zette het gebied grotendeels onder water en zorgde ervoor dat het gebied uiteen zou vallen in Biesbosch, Eiland van Dordrecht, het oostelijk gedeelte van de Hoeksche Waard en een deel dat nu bij Noord-Brabant hoort.
Na de overstroming verandert de Biesbosch in een moeilijk toegankelijk gebied dat wordt gekenmerkt door kronkelende waterwegen en eilanden die dankzij de getijden regelmatig onder water worden gezet. De rivieren uit het achterland vormen steeds meer zoet water aan en zorgen ervoor dat de Biesbosch langzaam verandert in een zoetwatergetijdengebied waarvan de grenzen door de aanvoer van vruchtbaar slib weer geschikt worden voor landbouw.
De huidige Biesbosch kunnen we onderverdelen in een Brabants deel en een Hollands deel. Deze scheiding ontstaat nadat eind negentiende eeuw de Nieuwe Merwede wordt gegraven, een nieuwe afwatering voor de Maas naar de zee. Delen van de Hollandse Biesbosch worden rond 1900 ingepolderd. Het gebied ontgaat opnieuw een grote transformatie als in de jaren ’50 en ’60 van de vorige eeuw de deltawerken worden gerealiseerd. Sindsdien is het verschil tussen hoogtij en laagtij verminderd van twee meter naar nog zo’n twintig centimeter.
De mens heeft een flinke invloed gehad op het uiterlijk van de Biesbosch. Toch is het een bijzonder natuurgebied. Een wetland met biezenvelden, rietgorzen en wilgengrienden, waar groepen watervogels dekking vinden, voedsel kunnen verzamelen en nestelen en bijzondere dier- en plantensoorten voorkomen.
Als alle plannen doorgang vinden, wordt de komende jaren nog eens 2100 hectare grond die nu nog is ingericht voor de landbouw toegevoegd aan het Nationaal Park. Ook wil de overheid door gedeeltelijke opening van de Haringvlietsluizen de invloed van eb en vloed en zout en brak water in het gebied vergroten, wat moet zorgen voor een gevarieerder vegetatie en ook goed nieuws is voor bepaalde vogels en vissoorten.
Cultuur en kernen
De Sint-Elisabethsvloed liet ook in cultureel opzicht zijn sporen na. De dorpen en landerijen maakten voor een groot deel plaats voor een gebied met een bijzondere vegetatie. Zo werd vanaf het begin geprofiteert van de biezen en rietvelden die op het ondergelopen goed gedijden. Al snel werden deze ook door de mens aangeplant.
Deze nieuwe culturen zorgden voor het versnellen van het aanlandingsproces, zodat ook grienden, akkers van wilgen, aangelegd konden worden. Dit vormde een interessante aanvulling op de traditionele landbouw, die in de tussentijd stukje bij beetje weer een deel van het gebied terug zou winnen.
Behalve voor de agrarische sector en de houtbouw heeft de Biesbosch ook op andere manieren zijn nut bewezen. Zo zijn er meerdere eendenkooien gevestigd en werd het gebied in de Tweede Wereldoorlog veel gebruikt door onderduikers, omdat de Duitsers zich zelden in het onherbergzame gebied waagden. In het hart van de Biesbosch vinden we een aantal spaarbekkens bedoeld voor de waterwinning. Ook zijn er plannen voor gaswinning, al stuiten deze op veel protesten.
Tijdens uw verblijf in de omgeving van de Biesbosch kunt u onder meer wandelen, (kano)varen, fietsen of vissen, maar waarom zou u niet de omliggende plaatsen met een bezoekje vereren, zoals Dordrecht, Werkendam, Geertruidenberg of Oosterhout?
Informatie over de Biesbosch
Wilt u meer weten over de geschiedenis, de natuur en activiteiten in de Biesbosch? U vindt bezoekerscentra in Dordrecht, Drimmelen en Werkendam. Informeer hier ook eens naar excursies. VVV-kantoren zijn gevestigd in Geertruidenberg, Drimmelen, Oosterhout en Werkendam.
Voor een wandeling in de Biesbosch zijn diverse wandelroutes uitgezet. In de omgeving is ook een flink netwerk van fietspaden beschikbaar, helaas is fietsen in de Biesbosch zelf niet mogelijk. Vissen is alleen toegestaan met een speciale looprechtvergunning.
Het netwerk van waterwegen is zeer indrukwekkend en leidt u door het hele natuurgebied. Wilt u de Biesbosch vanaf het water verkennen? Wend u dan tot één van de verhuur- of rondvaartbedrijven. Als u zelf het ruime sop kiest, denk er dan aan een goede waterkaart mee te nemen.
bron: trips in nederland
Super voor vogelaars en natuurliefhebbers
De ‘Kleine Noordwaard’ is een supergebied voor vogelaars en natuurliefhebbers. Sinds de inrichting in 2008 zijn er al vele bijzondere soorten waargenomen.
Het gebied dat in het kader van ‘Ruimte voor de Rivier is ingericht heeft een belangrijke dubbele functie, namelijk natuurontwikkeling. Sinds het prille bestaan van het gebied bewijst zich dat meteen. Opvallend in het gebied zijn de massa’s watervogels die in het gebied verblijven. In de winter zijn dit vooral eenden & ganzen en vanaf het voorjaar ook vele steltlopers. Opvallende bezoekers van het gebied zijn de Zeearend en de Visarend. Vooral de eerste vogel is jaarrond te zien in polder de Hardenhoek, waar de vogel regelmatig jagend waarneembaar is of zit te genieten van een ‘viskadaver’. Visarenden zie je vooral in het voorjaar (maart t/m mei en juli t/m oktober’. Op www.birdingbiesbosch.waarneming.nl worden bijna dagelijks waarnemingen doorgegeven uit het gebied en kan je zelf je leuke en/of bijzondere waarnemingen doorgeven.
Voor fiets & wandelaars is het gebied ook uitstekend ingericht. Een prachtige fietsroute ligt rondom het natuurontwikkelingsgebied van bijna 600 voetbalvelden groot. Wandelen kan op, de daarvoor ingerichte, laarzenpaden. Het wijdse Biesboschlandschap met al zijn flora & fauna is bij uitstek het gebied om de Biesbosch te beleven zonder daarvoor het water op te ‘moeten’ !!